[EN] English
[GR] Greek
[RU] Russian
Το ινοαδένωμα είναι ένας συμπαγής όγκος του μαστού, ο οποίος προέρχεται από υπερπλασία των προϋπάρχοντων λοβίων και ινωδών στοιχείων του μαστού, υπό την διεγερτική επίδραση ορμονών. Δεδομένου ότι ο γυναικείος μαστός αποτελείται από τα αδενικά λόβια και τους γαλακτοφόρους πόρους και ενδιάμεσα περιέχει λίπος και ινώδη στηρικτικό ιστό, το ινοαδένωμα προέρχεται από τα φυσιολογικά στοιχεία του μαστού και όχι από δημιουργία νέων κυττάρων (νεοπλασματικά κύτταρα) όπως στην περίπτωση του καρκίνου.
To ινοαδένωμα εμφανίζεται συχνότερα στην εφηβεία και στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Σπανιότερα απαντάται σε γυναίκες που βρίσκονται σε εμμηνόπαυση και λαμβάνουν ορμονικά υποκατάστατα. Αποτελεί μία ομαλή, ευκίνητη, συνήθως μαλακή και ανώδυνη βλάβη. Το μέγεθος τους κυμαίνεται από μερικά χιλιοστά έως και >10 εκατοστά (γιγαντιαία ινοαδενώματα). Τα ιναδενώματα είναι ορμονοεξαρτώμενοι όγκοι και μπορεί να αυξήσουν το μέγεθος τους σε περιπτώσεις αύξησης των ορμονών (π.χ εγκυμοσύνη) ή να συρρικνωθούν και να υποστραφούν με μείωση των ορμονών (π.χ εμμηνόπαυση). Σε ποσοστό περίπου 15% εμφανίζονται πολλαπλά ινοαδενώματα στην ίδια γυναίκα, ταυτόχρονα ή διαδοχικά.
Συνήθως γίνεται αντιληπτό με την ψηλάφηση από την ίδια τη γυναίκα ή από το γιατρό της, ενός μαλακού, ομαλού, ανώδυνου όγκου στο στήθος. Συνήθως αυτός ο όγκος είναι ευκίνητος. Από την ψηλάφηση και μόνο είναι δύσκολο όμως να καταλάβει ο γιατρός αν αυτό που ψηλαφά είναι κύστη ή ινοαδένωμα. Η εξέταση που κατά κανόνα ξεχωρίζει αυτά τα δύο είναι το υπερηχογράφημα, το οποίο μπορεί να γίνει με ασφάλεια σε όλες τις ηλικίες. Με αυτό αποσαφηνίζεται η φύση της βλάβης, εκτιμάται το μέγεθος της και οι χαρακτήρες της. Μία άλλη μέθοδος που μπορεί να γίνει συμπληρωματικά κατά τη διάρκεια του υπερηχογραφήματος είναι η ελαστογραφία, η οποία μας δίνει πληροφορίες για την ελαστικότητα μίας βλάβης (δηλαδή πόσο μαλακή ή σκληρή είναι στο εσωτερικό της), οι οποίες συμβάλλουν στο να χαρακτηριστεί μία βλάβη ως καλοήθης ή κακοήθης.
Τα πιο πολλά ινοαδενώματα δεν ξεπερνούν σε μέγεθος τα 2 εκ. Πολλά απ’ αυτά θα παραμείνουν στάσιμα σε μέγεθος, άλλα θα συνεχίσουν να αυξάνονται (συνήθως έως 2 εκ.), κάποια θα υποχωρήσουν μετά από καιρό και ένα ποσοστό θα αυξηθεί σε μέγεθος ακόμα περισσότερο, ξεπερνώντας τα 2,5 ή τα 3 εκ. Μία ιδιαίτερη μορφή ινοαδενώματος είναι το νεανικό ή γιγαντιαίο ινοαδένωμα, το οποίο εμφανίζεται πιο συχνά σε νεαρές γυναίκες (μικρότερες από 20 ετών) και χαρακτηρίζεται από την γρήγορη αύξηση του μεγέθους του, που ξεπερνά συνήθως τα 5 εκ.
Η χειρουργική θεραπεία ενδείκνυται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) αν ένα ινοαδένωμα αυξάνει γρήγορα σε μέγεθος.
β) αν είναι μεγαλύτερο των 2,5 - 3 εκ.
γ) αν στην κυτταρολογική ή ιστολογική εξέταση υπάρξουν ενδείξεις ύπαρξης άτυπων κυττάρων (ατυπία) (ιδίως αν πρόκειται για ινοαδενώματα σε γυναίκες μεγαλύτερες απο 50 ετών).
δ) αν εμφανιστεί σε γυναίκα άνω των 50 που είναι σε εμμηνόπαυση και η οποία δεν λαμβάνει ορμονικά υποκατάστατα.
ε) αν το επιθυμεί η ίδια η γυναίκα. Όμως, προσοχή, αυτή η επιθυμία να είναι προϊόν καλής και ψύχραιμης πληροφόρησης και όχι κατά κάποιο τρόπο εκφοβισμού.
Πώς αντιμετωπίζεται το ινοαδένωμα;
Η αντιμετώπιση ενός ινοαδενώματος είναι στις περισσότερες των περιπτώσεων συντηρητική, δηλ. αρκεί ο εφησυχασμός της γυναίκας με τη διαγνωστική επιβεβαίωση και η παρακολούθηση, για να ελεγχθεί αν έχει αυξητική τάση και πόση, συνήθως ανά 6 μηνο με υπερηχογράφημα. Συνήθως με την πάροδο του χρόνου υποστρέφουν ή παραμένουν σταθερά σε μέγεθος, ενώ έχει παρατηρηθεί και πλήρης εξαφάνιση τους. Εφόσον ελεγχθεί για 2 χρόνια και παραμένει σταθερό, τότε απλά παρακολουθείται στον ετήσιο προληπτικό έλεγχο. Εάν παρουσιάζει αύξηση του μεγέθους του ή διαφοροποίηση των χαρακτηριστικών του τότε γίνεται βιοψία και αναλόγως αποφασίζεται εάν θα εξαιρεθεί χειρουργικά.
Υπάρχει περίπτωση εξαλλαγής του ινοαδενώματος σε καρκίνο;
Η πιθανότητα εξαλλαγής του ινοαδενώματος (να μετατραπεί δηλαδή το ινοαδένωμα σε κακοήθεια) είναι εξαιρετική σπανιότητα. Τα ινοαδενώματα όμως έχουν αρκετές παραλλαγές στην μικροσκοπική εμφάνιση τους. Μία απ’ αυτές, είναι τα σύνθετα ινοαδενώματα, που εμφανίζονται συνήθως σε μεγαλύτερης ηλικίας γυναίκες και έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Τα σύνθετα ινοαδενώματα εμπεριέχουν κυστικούς σχηματισμούς απεικονιστικά, είναι ανομοιογενή και μπορεί να εμφανίζουν μικροεπασβεστώσεις στη μαστογραφία. Η διάγνωση τους όμως γίνεται μετά από βιοψία. Το συνηθέστερο απλό ινοαδένωμα έχει σχεδόν μηδαμινό κίνδυνο μεταστροφής σε κακοήθεια (0.002%-0,0125%.). Από την άλλη μεριά, πολύ σπάνια, ιδίως σε γυναίκες μετά τα 50, δεν αποκλείεται ένας όγκος που είχε διαγνωστεί ως ινοαδένωμα, να αποδειχθεί πως ήταν κακοήθης μετά την αφαίρεση του λόγω το ότι μπορεί η εικόνα του να μιμηθεί ορισμένες πολύ σπάνιες μορφές καρκίνου.